بانک مرکزی آخرین اقدامات در حوزه مبادلات بانکی بین‌المللی را اعلام کرد که بر اساس آن استفاده از سامانه سپام ارزی به عنوان جایگزین سوئیفت در مراودات با بسیاری از کشورها در حال توسعه است و پیمان دوجانبه پولی با ۴ شریک تجاری اصلی کشور هم در دستور کار است.
بانک مرکزی در پاسخ به ایرنا درباره اقدامات این بانک در حوزه مدیریت سبد ذخایر ارزی اعلام کرد: مدیریت سبد ذخایر ارزی بانک مرکزی همواره بصورت پیش‌نگر عمل نموده، به‌گونه‌ای که حوزه ارزی با بهره‌گیری از تجربیات گذشته و دانش روز به منظور متناسب سازی این ذخایر با تغییر و تحولات سیاسی و اقتصادی کشور تلاش مستمر نموده است. لذا معمولاً پیش از وقوع رویدادهای موثر مالی و بانکی، سعی شده تا اصلاحات لازم در سبد ذخایر ارزی صورت گیرد، در دوران تحریم‌های ظالمانه نیز اقدامات ارزنده‌ای از سوی بانک مرکزی صورت پذیرفته است که مواردی از آن در ادامه به اختصار ذکر می‌گردد.
در توضیحات بانک مرکزی آمده است: با توجه به تحریم سوئیفت و عدم امکان مراودات مالی و بانکی در این سامانه، زیرساخت‌های مورد نیاز در سپام ارزی توسط حوزه فناوری‌های نوین بانک مرکزی به طور کامل فراهم شده است. در حال حاضر استفاده از سپام ارزی به عنوان جایگزین سوئیفت مابین بانک‌های ایران و سایر کشورها عملیاتی شده و پیام‌هایی در قالب سپام ارزی مابین طرفین رد و بدل می‌شود. همچنین، امکان استفاده از این پیام رسان به منظور راه‌اندازی وسیع‌تر در سایر کشورهای هدف تجاری نیز در حال پیگیری و بررسی است.
استفاده از ارزهای ملی با شرکای تجاری ایران
بانک مرکزی درباره استفاده از ارزهای ملی با شرکای تجاری ایران هم توضیح داد: در سال‌های اخیر، به دلیل مسدود بودن ذخایر ارزی کشور و عدم امکان تامین ارزهای جهان‌روا برای بخشی از واردات، کشور ما پذیرفته که در مقابل بخشی از صادرات نفتی و غیرنفتی خود، ارزهایی نظیر روبل روسیه، یوآن چین، روپیه هندوستان، دینار عراق و لیر ترکیه را قبول کند. هرچند بسیاری از این ارزها، جهان‌روا محسوب نشده و فقط برای واردات از همان کشورها می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، اما این امر در شرایط فعلی با توجه به لزوم استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود و تامین ارز واردات مورد نیاز کشور ایجاد شده است.
توسعه تهاتر تجاری
بانک مرکزی در ادامه افزوده است: همچنین، با جابجایی به موقع برخی از دارایی‌ها توسط بانک مرکزی، ذخایر ارزی بانک مرکزی در شرایط مطلوبی قرار گرفته که تسهیل مبادلات تجاری را تا حد امکان فراهم نموده است. همچنین، با راه‌اندازی سازو کاری برای انجام تبادلات تجاری به صورت تهاتر و بدون وابستگی به ارزهای جهان‌روا، به کاهش وابستگی به مسیرهای رایج مبادلات مالی در سیستم‌های بین‌المللی کمک شایانی شده است.
پیگیری پیمان دوجانبه پولی با ۴ شریک تجاری ایران
بر اساس گزارش بانک مرکزی، ایران تاکنون با کشورهای روسیه، عراق و ترکیه در مسیر انعقاد و اجرای پیمان دوجانبه پولی با هدف حذف دلار از مبادلات تجاری و استفاده از ارزهای ملی گام برداشته و حتی مذاکراتی با دولت پاکستان نیز داشته است. از آنجایی‌که پیمان پولی به معنای پذیرش پول ملی دو کشور در تسویه تجاری فی مابین و یا تعریف یک واحد پولی مشترک و استفاده از آن در تبادلات تجاری است، لذا با توجه به معضلات موجود در کشور و وجود شرایط سخت تحریمی علیه ایران، امکان تعریف واحد پولی مشترک که مورد قبول شرکای تجاری نیز باشد تاکنون فراهم نگردیده است، اما مراتب در دست بررسی و پیگیری است.